Dernek İktisadi İşletmesi Nasıl Kurulur?

Vakıflar ve Dernekler, yapıları itibariyle bir bireysel kazanç sağlamadan, amaçlarını gerçekleştirmek için gelir elde etmek için çaba gösterirler. Kurulan her dernek ve vakfın tüzüklerinde yer alan hedeflerini gerçekleştirebilmesi için gelir elde etmesi gerekir. Bu sebeple birçok dernek ve vakıf, hedefleri amaçlara ulaşmak için çeşitli gelir türlerinden olan dernek iktisadi işletmesi kurar.

Dernek iktisadi işletmesi kurmak için öncelikle dernek tüzüklerinde ilgili dernek veya vakfın ticari faaliyet yapabileceğine dair madde bulunması gerekir. Dernek veya vakıf Tüzüğünde ticari faaliyet yapabileceğine dair madde yok ise, dernek yönetim kurulu iktisadi işletme kurmak için genel kurul toplantısı yapılmalı ve karar almalıdır. Karar alma süreci tamamlandıktan sonra bulunduğunuz ilin Ticaret odasına kayıt yaptırmalısınız.

Bu yazımızda sizlere dernek veya vakıfların dernek iktisadi işletmesi nasıl kurulur? Sorunun cevabını sizlere ayrıntılı olarak bilgilendirme yapacağız.

Dernek iktisadi işletmesi için uyulması Gerekli Esaslar

Ticari faaliyet yapmak isteyen dernek ve vakıfların, bilanço usulüne göre defter tutması ve iktisadi işletmesi kurumlar vergisi mükellefi olması gerekmektedir.

Dernek veya Vakıf tüzüğünde “Amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik olarak iktisadi işletme kurabilir.” maddesi yer almıyorsa dernek veya vakıf içerisinde bir olağanüstü genel kurul toplantısı yapmak gerekmektedir. Yapılacak toplantıda iktisadi işletme kurulması gündeme getirilmeli alınacak kararlar ile dernek veya vakfın tüzüğünü değiştirmek aynı şekilde madde ekleme mümkün olmaktadır.

Derneklerin veya vakıfların düzensiz, planlı olmayacak şekilde yapacağı organizasyon için dernek veya vakıf iktisadi işletmesini kurulmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. Bir defaya özel hayır gecesi düzenlemek, kermes düzenlemek ya da bilet satışı gibi faaliyetler, normal dernek dahilinde de gerçekleştirebilecek olan hizmet faaliyetleridir.  Düzenlenmesi planlanan bu tür organizasyonların devamlı hale gelmesi halinde derneğin, dernek veya vakıf iktisadi işletmesi kurması gerekmektedir. Alınan bu yönetim kurulu kararı noterde onaylatılmalıdır

Dernek iktisadi İşletmesi için Dikkat Edilecek Unsurlar?

Dernek iktisadi işletmesi kurulması kararı alırken aşağıdaki içeriklerin ifade edilmesi gerekmektedir. İktisadi İşletmenin unvanı, İktisadi İşletmenin açık adresi, İktisadi İşletmenin Sermayesi, Uyrukları ve ev adresleri, Temsilin şeklen durumu, İktisadi İşletmenin Temsilcileri, İktisadi İşletmenin konusu

Dernek İktisadi İşletmesi Ticari Sicil Kaydı

Yönetim kurulu Kararını tamamlayan dernek iktisadi işletme kurma sürecinde derneğin veya vakfın yetkili müdür ve yönetici olarak atanmış olan kişilerce MERSIS kaydı süreci tamamlanmalıdır. Tescil kaydı için sanayi ve ticaret odasına giden yetkili kişinin aşağıda yer alan belgeleri mutlaka yanında bulundurması gerekmektedir.

Dernek İşletmesi Kurulması İçin Gerekli Belgeler?

Dernek tüzüğünün aslı Noter onaylı

• Sivil toplum İl müdürlüğü, kaymakamlık veya valilikten alınan derneğin resmen faaliyette olduğunu gösteren kuruluşu gösteren belge.
• Yönetim kurulunun aldığı karar noterde tasdik ettirilmeli
• Dernek veya vakıf İktisadi işletme açılış kararı alan yönetim kurulu üyelerinin görev vaktinin bitmediğini ya da bitmeye yakın olmadığını gösteren, noter onaylı en son yapılan seçime ait genel kurul kararı
• Oda kaydı için beyanname
• İşletmeyi temsil eden ve karar alma sürecinde bulunan yetkililerin onaylı imza beyannamesi. Ek olarak yetkili kişilerin ikamet adresleriyle birlikte nüfus cüzdanı fotokopilerinin yer aldığı belge.
• Dernek veya vakıf iktisadi işletmesi potansiyel vergi numarasını gösteren belge ve vergi dairesi görüntüleme belgesi

  İktisadi işletmeden sorumlu olan veya olması planlanan müdür ya da yetkili kişilerin fotoğrafları

  Bazı Ticari sicil müdürlükleri uygun görmesi halinde ekstra evrakları talep etme hakkı bulunmaktadır. Yukarıda sayılan evrakların haricinde evrak sayılarını artırabilmektedir. ancak çok sık rastlanılan bir durum değildir. Aynı şekilde dernek iktisadi işletmesi için bağlı bulunduğu vergi dairesine 15 gün içinde tüzel kişilik açılışını bildirmektedir.

  Yükümlülük ticari sicil müdürlüğüne aittir.

  Dernek vakıf İktisadi İşletmesi Belediye Ruhsatı

  Dernekler veya vakıflar tarafından kurulan iktisadi işletme ise, kurumlar vergisine tabi olan ve ticari faaliyet yürüten her işletme gibi belediyeden ruhsat almak durumundadır.

  Dernek İktisadi İşletme Vergileri ve Ücretlendirmeler

  İktisadi işletme kapsamında mükellef olunan vergi ve ücretlendirmeler şunlandır;

  • Katma Değer Vergisi (Her ay ödenmesi zorunlu)
  • Stopaj ödemeleri
  • Beyannamelere ait damga vergileri
  • Geçici Vergi (Her 3 ayda 1)
  • Muhtasar Vergi (3 ayda 1)
  • Kurumlar Vergisi (3 ayda 1)
  • Yıllık Defter Tasdik Ücreti
  • Aylık Muhasebe için ayrılan Ücretler

  Dernek İktisadi İşletmesi Kurma Konusunda Bilinmesi Gerekenler

  Dernek iktisadi işletmesi kurulması ile ilgili bilinmesi gereken konular şunlardır;

  İktisadi işletmeye yapılan danışmanlık hizmetinin karşılığında, dernek yönetim kurulu üyelerinin ücret alma imkanı vardır. Talep edecekleri ücret tutarı ise, arizi kazancın sınırını geçemez. Kısaca devamlılık arzı olmayan hizmetlerde 2021 yılı için 43.000 TL’yi geçmeyecek şekilde ücret alabilme imkanı vardır.

  İktisadi işletme özellikle diğer kurumlar gibi bağlı olduğu tüm kurumlarca denetlenmesi yapılmaktadır. Tüm denetlemelerde dernek kanunu ve yönetmelik içinde yazan kuralların tümüne tabi olacaklarını bilmelidir.

  Tüm mal ve hizmetler belirli bir bedel karşılığında satışı yapılmalıdır. Çünkü kar etme girişimi olmasa bile bu işletmeye iktisadi işletme vasfı kazandırmaktadır.